Αν αυτοί που είχαν την τύχη να ανηφορίσουν στο Παγγαίο, από όλα τα μονοπάτια του διάλεγαν το ωραιότερο, το μονοπάτι της Εικοσιφοίνισσας είναι αυτό που θα συγκέντρωνε τις περισσότερες προτιμήσεις, παρόλο που είναι το λιγότερο σύντομο. Μια υπέροχη διαδρομή, μαγευτική σ’ όλη της τη διάρκεια, με ιστορικά σημεία αναφοράς, εξαιρετικής ομορφιάς απόψεις τοπίων και χρωμάτων
του βουνού, αίσθηση εναγκαλισμού από αυτό καθώς διασχίζεις κατά μήκος τις πλαγιές του, πριν αναδυθείς από τα πυκνά δάση στις επιβλητικές του κορυφές. Μέρος της γοητείας της διαδρομής οφείλεται στο γεγονός ότι είναι απαλλαγμένη από σημάδια ανθρώπινης επέμβασης, αν εξαιρέσουμε ένα μικρό κομμάτι δρόμου λίγο πριν το καταφύγιο Χατζηγεωργίου.
Περιγραφή διαδρομής
(διάρκεια 5 ώρες)
Αφετηρία είναι το ιστορικό γυναικείο μοναστήρι της Εικοσιφοίνισσας, χτισμένο το 450 μ.Χ. σε υψόμετρο 550 μέτρων. Στο μοναστήρι (που αριθμεί περί τις 25 μοναχές και είναι τόπος αμέτρητων επισκεπτών κάθε Κυριακή) τελειώνει η άσφαλτος, αλλά αν θελήσουμε να ταλαιπωρήσουμε λίγο το Ι.Χ. μας και ακολουθήσουμε το χωματόδρομο δεξιά για 4 χιλιόμετρα, θα αποφύγουμε μία ώρα πεζοπορίας χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Από εδώ, το μονοπάτι ξεκινά πάνω από τη χαρακτηριστική δεξιά φουρκέτα του χωματόδρομου (υψόμετρο 750 μέτρα). Αρκετά ανηφορικό αλλά κάτω από τον προστατευτικό ίσκιο πυκνού δάσους από έλατα, οδηγεί μετά από 20 λεπτά βαδίσματος (στα 950 μέτρα) σε έναν φαρδύ αυχένα, το “Kεντίκι” . Το φθινόπωρο, στην πλευρά αυτή του βουνού η πανδαισία των χρωμάτων εκτυλίσσεται στην πιο μαγευτική της εκδοχή. Από τον αυχένα μπορούμε να διακρίνουμε τη Νικήσιανη και το μοναστήρι του Αγ. Δημητρίου απ’ όπου ξεκινάει για να καταλήξει εδώ και ένα δεύτερο μονοπάτι 1.
Το μονοπάτι, μετά τον αυχένα, ξαναχώνεται στο δάσος ακολουθώντας την απότομη κόψη και συναντά ένα μπαλκόνι μετά από 10 λεπτά και ένα δεύτερο μετά από άλλα 15 λεπτά στα 1000 και 1100μέτρα αντίστοιχα, όπου μπορεί κανείς να απολαύσει τη θέα προς τον κάμπο των Φιλίππων και τη Νικήσιανη. Στο δεύτερο μπαλκόνι φαίνονται για πρώτη φορά και οι κορυφές του βουνού, που είναι και ο προορισμός μας. Στη συνέχεια, ο δρόμος ανηφορίζει για λίγο και κατόπιν αρχίζει μια τραβέρσα που εκτείνεται αρκετά, χωρίς να κερδίζει ιδιαίτερο ύψος. Το χειμώνα, στο σημείο όπου ξεκινά η τραβέρσα, οι γυμνοί κορμοί των δέντρων επιτρέπουν στους βράχινους όγκους να διαγράφονται στο βάθος, αποκαλύπτοντας έτσι ένα μεγαλόπρεπο και επιβλητικό τοπίο. Τους μήνες όμως που τα δέντρα έχουν το φύλλωμά τους, η διαδρομή γίνεται μέσα σ’ ένα καταπράσινο δάσος οξυάς. Μια τέτοια εποχή, ο οδοιπόρος πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα, μήπως η πυκνή βλάστηση τον εμποδίσει να αντιληφθεί την Ασκητότρυπα, που βρίσκεται στα δεξιά του, δεκαπέντε λεπτά μετά το δεύτερο μπαλκόνι, στα 1150 μέτρα. Σπηλιά με μεγάλο ενδιαφέρον και πρόκληση για εξερεύνηση, η Ασκητότρυπα (όπως λέει και το όνομά της) υπήρξε καταφύγιο ασκητών. Κάποιοι από αυτούς, σκαλίζοντας στους τοίχους της, ημερομηνίες και ονόματα, την έχουν καταστήσει ένα από τα μεγάλης γεωλογικής και ιστορικής σημασίας σημεία του μονοπατιού. Η χαρακτηριστική σάρα (σωρός από γκρεμισμένες πέτρες) 10 λεπτά αργότερα, φράζει για λίγο το μονοπάτι, που έκτοτε θα συνεχίσει να εναλλάσσει τις ανηφόρες με τραβέρσες, δίνοντας για αρκετό διάστημα την ευκαιρία για ομαλό περπάτημα, που ξεκουράζει τα πόδια μας. 15 λεπτά αργότερα συναντάμε διασταύρωση. Άν ακολουθήσουμε την αριστερή κατεύθυνση, σε 50 λεπτά φτάνουμε στη θέση ” Ντένα” όπου υπάρχει καλύβα και βρύση με νερό, ενώ άλλη 1,5 ώρα κατηφορικής πορείας μας βγάζει στο χωριό της Νικήσιανης. Ακολουθούμε τη δεξιά κατεύθυνση, προς το “Τρίκορφο” (Εθνικό Μονοπάτι 04) και, σε 20 λεπτά, μετά από τραβερσαριστές ανηφόρες, πάντα μέσα από μεγάλα δέντρα οξιάς, σε ένα ιδιαίτερης ομορφιάς τοπίο , βρισκόμαστε στο “Αμπάρι”, ένα χαρακτηριστικό διάσελο στα 1500 μέτρα που προσφέρεται για μια ακόμα ευκαιρία μικρής ανάπαυλας (διαθέτει και αυτοσχέδια παγκάκια). Απομένει πλέον μια τελική ανηφόρα μισής ώρας όπου, σε υψόμετρο 1600 μέτρων , τα σημάδια από μπογιά και πινακίδες 04 , οδηγούν στη βάση της ορθοπλαγιάς του Τρίκορφου. Στο σημείο αυτό πρέπει να στρίψουμε δεξιά, με βόρεια κατεύθυνση στον ανοιχτό ορίζοντα. Αν δεν στρίψουμε δεξιά, αλλά συνεχίσουμε αριστερά για 500 περίπου μέτρα, θα βρούμε το μονοπάτι να τελειώνει οριστικά σε μια πηγή ( βρύση “Μπέικος” ή “Κεντρίτσα”), που το πολύτιμο νερό της (αν και με ασθενή ροή, τρέχει όλους τους μήνες του χρόνου ) είναι απαραίτητο για την συνέχεια.
Στην μέχρι τώρα διαδρομή διάρκειας 2,5 – 3 ωρών (τον χειμώνα περισσότερο), βρισκόμασταν σε μέσα δάσος. Από εδώ και πέρα βρισκόμαστε πάνω στις γυμνές κορυφές του βουνού που βήμα – βήμα αναδύουν την επιβλητικότητά τους. Όσο αφορά τη σηματοδότηση , υπάρχουν πάσσαλοι με πινακίδες 04 σε εμφανή σημεία, αλλά και σημάδια στους βράχους, που όμως τον χειμώνα είναι σκεπασμένα από το χιόνι και δεν είναι ορατά. Σε 5 λεπτά βρισκόμαστε σε πλατύ αυχένα με χαρακτηριστικό γκρεμισμένο κτίσμα, σημείο στο οποίο καταλήγει και το μονοπάτι της Πρώτης από τη βορεινή πλευρά. Ακόμα 40 λεπτά ανήφορος – που είναι και ο τελευταίος μεγάλος ανήφορος της διαδρομής – και η κορυφή Μάτι προβάλλει στα δεξιά μας, ενώ αριστερά μας έχουμε το Τρίκορφο. Αν υποκύψουμε στον πειρασμό να θαυμάσουμε τη θέα των ορθοπλαγιών από την κορυφή του, δεν είναι δύσκολο να ανεβούμε ως εκεί. Για το καταφύγιο Χατζηγεωργίου που είναι ο προορισμός μας, συνεχίζουμε με κατηφορική τραβέρσα ακολουθώντας τους πασσάλους του 04, ενώ η κορυφή Αυγό έχει ξεπροβάλλει μπροστά μας. Λίγο πριν το καταφύγιο, διασταυρωνόμαστε με τον κεντρικό δασικό δρόμο που οδηγεί στην κορυφή Μάτι. Δεν τον ακολουθούμε, αλλά μπαίνουμε αριστερά στο σηματοδοτημένο μονοπάτι και, σε 15 λεπτά, βρισκόμαστε στο καταφύγιο.
Το μονοπάτι της Εικοσιφοίνισσας ενδείκνυται ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες, που τα πυκνά δάση του προσφέρουν προστασία από τον καυτό ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Αν η ανάβαση ξεκινήσει γύρω στις 16.00, οι πεζοπόροι θα περπατούν υπό σκιάν μέχρι περίπου τις 19.30 που θα βρίσκονται στο Τρίκορφο. Από εκεί έχουν περιθώριο 2 ωρών για να φτάσουν στο” Χατζηγεωργίου” χωρίς να χρειαστούν φακούς.
Σημειώσεις:
(1) Μια παραλλαγή της παραπάνω διαδρομής είναι από το μοναστήρι του Αγ.Δημητρίου Νικήσιανης μέχρι τον αυχένα Κεντίκι. Ενδείκνυται κυρίως τον χειμώνα που ο δρόμος πάνω από την Εικοσιφοίνισσα κλείνει πολύ συχνά από τα χιόνια. Λίγα μέτρα πιο πάνω από το μοναστήρι , αριστερά από το εκκλησάκι της Αγ.Βαρβάρας, ξεκινάει μονοπάτι που οδηγεί αρχικά σε γυμνή πλαγιά με διάσπαρτες καστανιές και στην συνέχεια, με κατεύθυνση δυτική, ανηφορίζει μέχρι το Κεντίκι. Η διαδρομή αυτή διαρκεί περίπου 1 ώρα. Υπάρχει και αραιή σηματοδότηση αλλά η πυκνή βλάστηση δυσχεραίνει σε μερικά σημεία την πορεία.
* Η ανάληψη του έργου της διάνοιξης και σηματοδότησης του μονοπατιού της Εικοσιφοίνισσας, ανατέθηκε από την Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης (Ε.Ο.Ο.Α.), στον Ε.Ο.Σ .Καβάλας, τα μέλη του οποίου εργάσθηκαν αφιλοκερδώς για την πραγματοποίησή του.
*Ο δρόμος προς το μυθικό αυτό Ελντοράντο της αρχαιότητας, ονομάστηκε “ο δρόμος του χρυσαφιού”, μετά από συζήτηση σε κάποιο διάλειμμα των εργασιών στο βουνό, μεταξύ του Αλέξανδρου Τσιλογεώργη και του Μανώλη Κεσικιάδη, μέλους του Ε.Ο.Σ. Καβάλας που σκοτώθηκε μαζί με άλλους δασοκομάντος, από πτώση ελικοπτέρου, τον Σεπτέμβριο του 1994, στην διάρκεια κατάσβεσης πυρκαγιάς.
1. Ο αυχένας “Κεντίκι” απ’ όπου φαίνεται το χωριό της Νικήσιανης
2. Η σπηλιά “Ασκητότρυπα” στη βάση της κάθετης ορθοπλαγιάς.
3. Η διασταύρωση όπου πρέπει να στρίψουμε δεξιά, ακολουθώντας την ανηφορική πορεία του μονοπατιού.
4. Η διασταύρωση στη βάση της ορθοπλαγιάς του Τρίκορφου μόλις εγκαταλείψουμε το δάσος. Αριστερά κατευθυνόμαστε προς την πηγή “Μπέικος” ή “Κεντρίτσα” ενώ δεξιά συνεχίζουμε για το Τρίκορφο.
5. Η βρύση του “Μπέικου” (Κεντρίτσα).
6. Η διαυσταύρωση με το μονοπάτι της Πρώτης.
7. Η κορυφή Τρίκορφο.
8. Το καταφύγιο “Χατζηγεωργίου”.
Η διαδρομή με πράσινο χρώμα μας οδηγεί στην θέση “Ντένα” (σημείο 9)
Η διαδρομή με κόκκινο χρώμα οδηγεί από το Αγ.Δημήτριο (σημείο 10) στον αυχένα “Κεντίκι”